Edu-Techno & Com: ภาพกับการผลิตรายการโทรทัศน์

การผลิตรายการโทรทัศน์ ภาพเป็นองค์ประกอบที่สำคัญที่จะนำมาสื่อสารเนื้อหาสาระเพื่อถ่ายทอดจินตนาการ และเหตุการณ์ไปยังผู้ชม เพื่อจะสร้างให้เกิดอารมณ์และบรรยากาศในส่วนที่ช่วยดึงดูดให้ผู้ชมคล้อยตาม เกิดความสนใจพร้อมติดตามอย่างต่อเนื่อง ไม่เบื่อหน่าย

ในการเสนอภาพทางโทรทัศน์ต้องผสมผสานทั้งภาพและเนื้อหา ต้องหาแนวทางในการเสนอภาพ ว่าจะทำอย่างไร จึงส่งผลให้ภาพบอกความหมายและเรื่องราวต่าง ๆ ที่กำหนดไว้ได้อย่างสมบูรณ์ มีคุณค่าทางภาษาของภาพตรงกับวัตถุประสงค์

ข้อควรคำนึงถึงในการเสนอภาพทางโทรทัศน์ ได้แก่

การสื่อความหมายด้วยภาพ
ขนาดของภาพ
มุมกล้อง
การเคลื่อนไหวของกล้อง
การจัดองค์ประกอบของภาพ

ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้

การสื่อความหมายด้วยภาพ

การใช้กล้องโทรทัศน์บันทึกภาพเพื่อให้ได้ภาพเคลื่อนไหวนั้น ไม่ใช่เรื่องยุ่งยาก แต่การที่จะทำให้ภาพเคลื่อนไหวเป็นสื่อที่มีประสิทธิภาพ บรรจุเนื้อหาสาระที่ต้องการได้อย่างถูกต้องสมบูรณ์ตามวัตถุ

ประสงค์ เพื่อสื่อความหมายออกมาให้เป็นภาพได้อย่างครบถ้วน นับว่าเป็นเรื่องที่ยุ่งยากพอสมควร ภาพทุกช่วงที่ปรากฏบนจอนอกจากจะสื่อความหมายให้เข้าใจ ยังจะต้องสร้างเสริมองค์ประกอบอื่น ๆ อีกมากมาย เพื่อสร้างบรรยากาศให้เกิดอารมณ์ จินตนาการ และช่วยดึงดูดให้ผู้ชมคล้อยตาม สนใจอย่างต่อเนื่อง เพื่อใช้เป็นสื่อที่ดีที่สุดไปยังผู้ชม

ดังนั้น การถ่ายภาพเคลื่อนไหวโดยวิธีใดก็ตามจะต้องมีหลักเกณฑ์ เพื่อเป็นแนวทางในการปฏิบัติ ซึ่งสามารถจำแนกได้ ดังนี้

1.1 บทบาทของผู้ชม (Audience Role) สุทัศน์ บุรีภักดี (2528 : 263) กล่าวว่า ใน ขณะที่ชมรายการโทรทัศน์ ผู้ชมจะมีความรู้สึกต่อภาพที่ได้เห็น บางครั้งเหมือนกับว่าผู้ชมได้เข้าไปพัวพันกับเหตุ

การณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น หรือมีอิริยาบทเกิดขึ้นในแบบซ่อนเร้นตามภาพต่าง ๆ กำหนดมา เพื่อให้ผู้ชมมีความรู้สึกหันหน้าตามดูสิ่งนั้น ก้มหรือแหงนหน้ามองดู ความรู้สึกดังกล่าว เรียกว่า บทบาทของผู้ชม ที่ถูกกำหนดด้วยภาพนั่นเอง ซึ่งจะทำให้ผู้ชมเคลิบเคลิ้มติดตามชมอย่างราบรื่น เป็นความชาญฉลาดของผู้กำหนดภาพในการนำเสนอ

1.2 การนำเสนอภาพรูปแบบแทนการได้เห็น (Objective Shot) เป็นลักษณะของการนำเสนอในรูปแบบแทนการได้เห็นเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นของผู้ชม โดยที่ตัวของผู้ชมเองไม่ได้มีส่วนร่วมกับเหตุ

การณ์นั้น ๆ ลักษณะของภาพที่ปรากฏเป็นแต่เพียงการแจ้งหรือบอกให้ผู้ชมได้ทราบว่าเกิดอะไร ที่ไหน เมื่อไร และใครเป็นผู้กระทำ ผู้ชมภาพมีความรู้สึกเหมือนมาสังเกตการณ์เท่านั้นการนำเสนอภาพในรูปแบบนี้เป็นการถ่ายภาพ เพื่อหวังผลเพียงการบันทึกเหตุการณ์ทุกอย่างที่เกิดขึ้น ส่วนใหญ่นิยมบันทึกภาพระยะไกล (Long Shot) ระยะปานกลาง (MediumShot) และภายระยะใกล้ (Close-up)

1.3.การนำเสนอภาพ รูปแบบดึงผู้ชมเข้ามาพัวพันกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น (Subjective Shot) เป็นวิธีการดึงผู้ชมเข้ามาร่วมในเหตุการณ์ของภาพในช่วงนั้น ๆ ตามแต่จะกำหนดให้ โดยใช้กล้องวางในตำแหน่งแทนสายตาของผู้แสดง ทำให้ผู้ชมเข้ามาพัวพันหรืออยู่ในเหตุการณ์นั้นด้วย

1.4 การนำเสนอภาพรูปแบบการรับรู้อย่างใกล้ชิด (Point of View Shot) เป็นการกำหนดวิธีการถ่ายภาพ ซึ่งอยู่ในลักษณะระหว่างแทนการมองเห็นและการดึงผู้ชมเข้ามาพัวพันกับเหตุการณ์ โดยมากจะใช้กับฉากที่มีผู้แสดงกำลังสนทนากัน กล้องจะถ่ายผ่านไหล่ (Over The Shoulder) ของผู้แสดงคนหนึ่งไปยังหน้าของผู้แสดงอีกคนหนึ่งที่มองมายังทิศทางของผู้แสดงที่ถูกถ่ายผ่านไหล่ ภาพลักษณะนี้จะสร้างให้ผู้ชมเกิดความรู้สึกได้อยู่ใกล้เหตุการณ์

2.ขนาดของภาพ

จันทร์พิมพ์ สายสมร และวาสนา ทวีกุลทรัพย์ (2539 : 278) กล่าวว่า การกำหนดลักษณะขนาดของภาพ (Image Size) ในการถ่ายแต่ละช็อต (Shot) เพื่อบันทึกภาพ เป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยให้ภาพเกิดภาษา มีความหมายยิ่งขึ้นเพื่อสื่อความหมายไปยังผู้ชม ช็อต (Shot) หมายถึง การกำหนดขอบเขตของภาพที่เป็นพื้นฐานทางภาพในการผลิตรายการโทรทัศน์ และ การจับภาพได้ขนาดไม่ถูกต้องในบางส่วน จะเป็นผลให้ความรู้สึกต่อเนื่องของผู้ชมขาดหายไป การกำหนดลักษณะขนาดภาพจำแนกได้ ดังนี้

2.1. Extreme Close-Up (ECU) เป็นการจับภาพ เพื่อจะต้องการจะเน้นภาพให้เห็นรายละเอียดในการแสดงออกของผู้แสดงอย่างเด่นชัด จนสิ่งที่ถ่ายเป็นจุดเด่นเต็มจอโทรทัศน์แต่ ECU นี้จะไม่นิยมใช้กันนัก นอกเสียจากเป็นการแสดงออกที่พิเศษจริง ๆ เนื่องจากควบคุมภาพให้อยู่ในกรอบได้ยาก ผู้แสดงจะต้องอยู่นิ่ง ๆ จึงจะจับภาพได้

2.2 Very Close - Up (VCU) การจัดภาพในลักษณะนี้ ต้องการจะเน้นความสำคัญของภาพ ซึ่งมีโอกาสใช้มากกว่า ECU การใช้กล้องจับภาพขนาดนี้ทำให้ความสำคัญของฉากหมดความสำคัญ อาจ

มองเห็นความบกพร่องบางประการของผู้แสดง เช่น ความไม่เรียบร้อยของการ Make - Up

2.3 Big Close-Up (BCU) เป็นการใช้กล้องจับภาพเต็มหน้า ซึ่งใช้บ่อยครั้งกว่าทั้งสองประการที่กล่าวมา เพราะผู้ชมจะมองเห็นรายละเอียดสำหรับใบหน้าคนพอสมควร ซึ่งสามารถมองเห็นความรู้สึกบนใบหน้าได้

2.4 Close-Up (CU) หมายถึง การจับภาพตั้งแต่ไหล่ขึ้นไปจนถึงศีรษะ ภาพลักษณะนี้ผู้ชมจะเห็นรายละเอียดส่วนหน้าพอสมควรแต่มีความชัดลึกน้อย ภาพด้านหลังจึงดูไม่ชัดเจน ภาพลักษณะนี้จะมุ่งเฉพาะการแสดงรายละเอียดของภาพ เพื่อให้ความรู้สึกว่าผู้ชมต้องการอยากดูอะไรบางอย่างใกล้ ๆ

2.5 Medium Close-Up (MCU) หรือเรียกว่า Bust Shot จับภาพตั้งแต่ส่วนอกจนถึงศีรษะและมีที่ว่างตอนบนเล็กน้อย ภาพขนาดนี้ใช้กันมากจนอาจเรียกได้ว่าเป็นภาพปกติ จะเห็นได้จากรายการข่าว การสัมภาษณ์ หรือครูสอนทางโทรทัศน์

2.6 Mid Shot (MS) หรือ Weist Shot จับภาพตั้งแต่เอวขึ้นไป หรือบางส่วนของ Back Ground จะมองเห็นได้ การจับภาพในลักษณะนี้ผู้แสดงจะสามารถเคลื่อนไหวไปมาได้กว้างขวางขึ้น เพราะมุมภาพกว้างและมีความชัดลึก บางครั้งอาจหมายถึงภาพ Two-Shot ซึ่งเป็นภาพถ่ายคนสองคน

2.7 Knee Shot (KS) เป็นการจับภาพตั้งแต่เข่าขึ้นไป ภาพลักษณะนี้วัตถุที่ถ่ายจะมีขนาดเล็กลง และฉากหลังมีความสำคัญมากขึ้น

2.8 Medium Long Shot (MLS) เป็นภาพที่มองเห็นได้เต็มตัว ใช้มากในการแสดงละคร การเคลื่อนไหวของผู้แสดงเป็นไปได้อย่างมีอิสระ เพราะมุมรับภาพจะกว้างจนเห็นเกือบเต็มทั้งฉาก โอกาสผู้แสดงออกนอกกรอบจึงมีน้อย บางครั้งเรียกว่า Full Shot

2.9 Long Shot (LS) เป็นภาพที่สามารถใช้แสดงส่วนประกอบของฉากได้อย่างเต็มที่ เพื่อจะสร้าง Concept ให้แก่ผู้ชมตอนเริ่มรายการ ซึ่งเรียกว่า First Shot จึงเปลี่ยนไปเป็น Shot อื่น ๆ

2.10.Extreme Long Shot (ELS) ภาพลักษณะนี้เพื่อต้องการให้เห็นความกว้างใหญ่ไพศาล เช่น ภาพทิวทัศน์ หุบเขา หรือท้องทุ่ง เพื่อนำมาใช้บอกสภาพของสถานที่ บรรยากาศ และสภาพทั่ว ๆ ไป ก่อนนำเข้าสู่ส่วนปลีกย่อย

3. มุมกล้อง

3.1 ภาพมุมปกติ (Normal angle shot) คือการตั้งกล้องระดับเดียวกับสิ่งที่ถ่ายหรือระดับสายตาของผู้แสดง สื่อความหมายถึงความเรียบง่าย คุ้นเคย ใช้กับภาพทั่วๆไปเป็นมุมกล้องที่ใช้มากที่สุด ภาพอยู่ในระดับสายตาหรือบางทีเรียกภาพมุมระดับสายตา

3.2 ภาพมุมต่ำ( Low angle shot) คือการตั้งกล้องระดับต่ำกว่าวัตถุหรือต่ำกว่าสิ่งที่ถ่าย หรือต่ำกว่าระดับสายตาของผู้แสดง สื่อความหมายถึงพลัง อำนาจความเข้มเเข็ง

3.3 ภาพมุมสูง (high angle shot) คือการตั้งกล้องระดับสูงกว่าวัตถุหรือสุงกว่าสิ่งที่ถ่าย สื่อความหมายตรงข้ามกับภาพมุมต่ำ คือ ไร้พลัง ไร้อำนาจ อ่อนแอ ต่ำต้อย

3.4 มุมวัตถุ (Objective )คือมุมของผู้ดู เป็นมุมภาพทั่วๆ ไปเหมือนภาพมุมปกติแทนสายตาของผู้ชมที่เป็นผู้สังเกตการณ์ ไม่มีส่วนร่วม เช่น ผู้ชมมองเห็นวัตถุ สถานที่ หรือมองเห็นตัวแสดงคุยกันเอง

3.5 มุมแทนความรู้สึกผู้แสดง ตรงข้ามกับมุมวัตถุ(Subjective) คือ ภาพมุมมองของ ตัวแสดง เช่น ตำรวจเล็งปืนสอดส่ายตามองหาผู้ร้ายที่หลบอยู่ในลานจอดรถ จะเป็นภาพแทนสายตาของตัวแสดง คือภาพรถกวาดไปทีละคัน

3.6 มุมข้ามไหล่ (Over Shoulder shot )คือการตั้งกล้องไว้ทางซ้ายหรือขวาของคู่สนทนาถ่ายเฉียงผ่านไหล่ของคู่สนทนา เห็นหน้าของคนที่แสดงหรือคนที่กำลังพูดแสดง โดยไม่มีไหล่และบางส่วนของศีรษะคู่สนทนาเป็นฉากหน้า ให้รู้ว่ากำลังคุยกับผู้อื่น และทำให้ภาพมีมิติมีความลึก

ขอบคุณ http://nikefitzone.wordpress.com

4. การเคลื่อนไหวของกล้อง

การกำหนดการเคลื่อนไหวที่เกิดจากการทำงานของกล้องถ่ายโทรทัศน์ นับได้ว่าเป็นการ

เปลี่ยนแปลงตำแหน่งของกล้องไปพร้อมกับการบันทึกภาพ และจะมีผลทำให้ภาพเปลี่ยนแปลง

ลักษณะภาพ รูปแบบ และเนื้อหาของการนำเสนอภาพไปด้วยการเคลื่อนไหวกล้องที่มีเหตุผล และมีความเชี่ยวชาญจะเป็นส่วนช่วยเสริมภาษาของภาพและผู้ชมเกิดบทบาทร่วมที่เป็นจริงมากขึ้นกับการนำเสนอภาพในช่วงนั้นการเคลื่อนไหวกล้อง

มีหลักการขั้นพื้นฐานที่นำมาใช้ในการถ่ายภาพ 4 ประการ คือ

การแพน เป็นวิธีการเคลื่อนที่กล้องถ่ายในลักษณะการส่ายกล้องเคลื่อนที่ไปในแนวนอนหรือแนวราบ (Herizontal) อาจเริ่มจากซ้ายไปขวา หรือจากขวาไปซ้ายก็ได้ วัตถุประสงค์ของการแพนกล้องอาจเกิดขึ้นได้จากวัตถุประสงค์ของการนำเสนอหลายประการ เพื่อให้เกิดความสัมพันธ์หรือเกิดเชื่อมโยงระหว่างสิ่งที่ถ่ายสองสิ่งอยู่ห่างกัน หรือพื้นที่ของการถ่ายที่แยกอยู่ห่างกัน ซึ่งผู้ถ่ายภาพได้พิจารณาแล้วว่า ถ้าหากใช้วิธีการตัดภาพ (Cutting)

การซูม สามารถสามารถเปลี่ยนขนาดภาพขณะกำลังบันทึกภาพโดยไม่ต้องเคลื่อนไหว
กล้องหรือเปลี่ยนตำแหน่งการตั้งกล้อง ลักษณะการเปลี่ยนขนาดภาพถ้าเปลี่ยนจากภาพขนาดมุม
กว้างมาเป็นมุมแคบจะเรียกว่า Zoon in ถ้าตรงข้ามกันจะเรียกว่า Zoom out ผลที่เกิดในความ
รู้สึกของผู้ชม คือ จะรู้สึกว่าสิ่งที่ถ่ายถูกดึงเข้ามาใกล้ตัวหรือถอยห่างออกไป เกิดการเคลื่อนไหว
ขึ้นในภาพ เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงขนาดของภาพอย่างต่อเนื่อง

การทิลท์ (Tilting) เป็นการเคลื่อนไหวกล้องอีกลักษณะหนึ่ง เช่นเดียวกันกับการแพนแต่เป็นการแพนโดยวิธีการเคลื่อนกล้องในแนวดิ่ง วิธีการถ่ายภาพในแบบการทิลท์กล้องถ่ายยังคงรักษาระดับตำแหน่งความสูง - ต่ำ คงที่จะเปลี่ยนแปลงไปก็แต่เพียงมุมการบันทึกภาพเท่านั้น ที่ถูกขยับไปในองศาที่สูงขึ้นกว่าเดิม หรือองศาถูกกดต่ำกว่าเดิม ซึ่งกระทำได้โดยการกระดกกล้องถ่ายภาพขึ้นหรือค่อย ๆ กดกล้องให้มุมรับภาพลงต่ำในระหว่าการถ่ายทำถ้าหากในขณะที่ทำการถ่ายภาพผู้ถ่ายกระดกกล้องถ่ายภาพให้สูงขึ้นกว่าระดับเดิมจะโดยเหตุผลของการนำเสนอภาพเพื่อผลในการใดก็ตามดังที่กล่าวมาแล้วเรียกกันว่า ทิลท์-อัพ(Tilt-up) และในทางกลับกัน ถ้าหากกดกล้องให้มุมรับภาพค่อย ๆ เปลี่ยนในทิศทางที่ต่ำลงกว่าเดิม เรียกว่า ทิลท์-ดาวน์(Tilt Down)

การดอลลี่ (Dollying) เป็นวิธีการเคลื่อนไหวกล้องในรูปแบบการตั้งอยู่บนพาหนะที่มีล้อซึ่งเคลื่อนไปมาบนพื้น หรือเลื่อนไปตามราง ทำให้สามารถเคลื่อนที่ตามภาพเหตุการณ์ได้ในมุมมองต่าง ๆ กัน เหมาะสำหรับการบันทึกภาพอย่างต่อเนื่องเป็นช๊อตยาวดอลลี่จะมีลักษณะการเคลื่อนกล้องเข้าหาสิ่งที่ถ่าย เรียกว่า ดอลลี่อิน(Dolly in) และถ้าเคลื่อนกล้องถอยห่างจากสิ่งที่ถ่าย เรียกว่า Dolly out

การทรักต์ (Trucking or Tracking) เป็นการเคลื่อนไหวของกล้องในลักษณะและวิธีการเคลื่อนไหวในรูปแบบคล้ายกับดอลลี่ แตกต่างกันในเรื่องของการกำหนดทิศทางเท่านั้น ทิศทางของการทรักต์ จะใช้การเคลื่อนกล้องในแนวทางข้างเคียงสิ่งที่ถ่าย ในบางกรณี การเคลื่อนที่ของกล้องอาจไม่เป็นแนวตรงแต่จะเคลื่อนในลักษณะเฉียงโค้ง (Curve Track) ในบางครั้งการนำเสนอภาพในรูปแบบการทรักต์จะใช้การเคลื่อนที่ตามขนานกับสิ่งที่ ถ่ายอาจเป็นระดับการเคลื่อนไหวที่คู่เคียงกันไป หรือตำแหน่งของกล้องล้ำหน้า วัตถุเคลื่อนที ตามนอกจากนี้แล้วยังนำมาใช้เพื่อการเปลี่ยนตำแหน่ง และทิศทางของกล้องเพื่อกำหนดรูปแบบ ของการนำเสนอภาพในแนวทางใหม่ เป็นการหลีกเลี่ยงความซ้ำซากน่าเบื่อหน่ายของสิ่งที่ถ่าย

ขอบคุณข้อมูลดีๆจาก http://www.kmutt.ac.th/

<<< คลิกที่นี่เพื่อดูตัวอย่าง ภาพเคลือนไหว >>>

การจัดองค์ประกอบของภาพ

4. องค์ประกอบ (Composition) ในการถ่ายภาพ

1. รูปทรง (Form) เป็นองค์ประกอบพื้นฐานของการถ่ายภาพ เหมาะสำหรับการถ่ายภาพ ทางสถาปัตยกรรม การถ่ายภาพวัตถุ หรือถ่ายภาพสิ่งต่างๆ เน้นให้เห็นรายละเอียดในลักษณะ 3 มิติ คือ ความกว้าง ความสูง ความลึก โดยให้เห็นทั้งด้านหน้าและด้านข้าง และความลึก

2. รูปร่าง (Shape) เป็นการจัดองค์ประกอบภาพตรงข้ามกับรูปทรง คือเน้นให้เห็นเป็นภาพ 2 มิติ คือ ความกว้างกับความยาว ไม่ให้เห็นรายละเอียดของภาพ หรือที่เรียกว่าภาพเงาดำ ภาพลักษณะนี้ เป็นภาพที่ดูแปลกตา น่าสนใจ ลึกลับ ให้อารมณ์และสร้างจินตนาการ ในการในการดูภาพได้ดี นิยมถ่ายภาพในลักษณะย้อนแสง ข้อควรระวังในการถ่ายภาพลักษณะนี้คือ วัตถุที่ถ่ายต้องมีความเรียบง่าย เด่นชัด สื่อความหมาย ได้ชัดเจน ฉากหลังต้องไม่มารบกวนทำให้ภาพนั้นหมดความงามไป

3. รูปแบบ (Pattern) เป็นการจัดภาพที่มีรูปร่าง ลักษณะที่คล้าย ๆ กันวางเป็นกลุ่ม เพื่อเน้นรูปแบบซ้ำซ้อน ทำให้ภาพดูสนุก สดชื่น และมีเสน่ห์แปลกตา

4. พื้นผิว (Texture) ลักษณะพื้นผิวของวัตถุมีอยู่มากมายหลายชนิด ให้ความรู้สึกสวยงามและเร้าอารมณ์ได้ต่างกัน เช่น ผิวของแก้ว ผิวของพื้นทราย ผิวของลายไม้ ผิวรอยเหี่ยวย่นของใบหน้า เป็นต้น การรู้จักเลือกลักษณะพื้นผิวประกอบในภาพให้เหมาะสม เช่น การจัดวัตถุผิวเรียบบนพื้นผิวที่ขรุขระ จะทำให้ภาพมีลักษณะที่ตัดกันมองเห็นวัตถุที่ผิวเรียบได้เด่นชัดขึ้น

5. ความสมดุลแบบปกติ (Formal Balance) เป็นการจัดองค์ประกอบภาพเพื่อให้ภาพดูนิ่ง สง่างาม น่าศรัทธา คล้ายกับแบบเน้นด้วยรูปทรง แต่จะแสดงออกถึงความสมดุลย์ นิ่ง ปลอดภัย ภาพลักษณะนี้อาจจะดูธรรมดา ไม่สะดุดตาเท่าใดนัก แต่ก็มีเสน่ห์และความงามในตัว

6. ความสมดุลแบบไม่ปกติ (Informal Balance) การจัดภาพแบบนี้ จะให้ความรู้สึกที่สมดุลย์เช่นเดียวกับแบบที่แล้ว แต่จะต่างกันอยู่ที่ วัตถุทั้งสองข้าง มีขนาดและรูปร่างที่แตกต่างกัน แต่จะสมดุลย์ได้ด้วยปัจจัยต่าง ๆ กัน เช่น สี รูปทรง ท่าทาง ฉากหน้า ฉากหลัง ฯลฯ ภาพดูน่าสนใจและแปลกตากว่าแบบสมดุลย์ที่เท่ากัน แต่ความรู้สึกที่มั่นคงจะ น้อยกว่า

7. กรอบ (Frame) แม้ว่าภาพถ่ายจะสามารถนำมาประดับ ตกแต่งด้วยกรอบภาพอยู่แล้ว แต่การจัดให้ฉากหน้าหรือส่วนประกอบอื่นล้อมกรอบจุดเด่น เพื่อลดพื้นที่ว่าง หรือทำให้สายตาพุ่งสู่จุดสนใจนั้น ทำให้ภาพกระชับ น่าสนใจ

8. ช่องว่าง (Space) เป็นการจัดพื้นที่ตำแหน่งของจุดสนใจในภาพให้มีความเหมาะสม เช่น แบบหันหน้าไปทางใดหรือเคลื่อนที่ไปทางใดก็ควรเว้นช่องว่างทางด้านนั้นให้มากกว่าอีกด้าน ซึ่งหากจัดไม่เหมาะสมจะทำให้เกิดความรู้สึกอึดอัด แคบ เกิดขึ้นกับภาพได้

9. กฎสามส่วน (Rule of Thirds) เป็นการจัดภาพที่นิยมมากที่สุด ภาพดูมีชีวิตชีวา ไม่จืดชืด การจัดภาพโดยใช้เส้นตรง 4 เส้นตัดกันในแนวตั้งและแนวนอน จะเกิดจุดตัด4 จุด หรือแบ่งเป็น 3 ส่วน ทั้งแนวตั้งและแนวนอน การวางจุดสนใจของภาพจะเลือกวางใกล้ ๆ หรือ ตรงจุด 4 จุดนี้ จุดใดจุด หนึ่ง โดยหันหน้าของวัตถุไปในทิศทางที่มีพื้นที่ว่างมากกว่า ทำให้ภาพดูเด่น ไม่อึดอัด ไม่แน่น หรือหลวมจนเกินไป นักถ่ายภาพทั้งมืออาชีพ และมือสมัครเล่นนิยมจัดภาพแบบนี้มาก

10. น้ำหนักสี (Tone) วัตถุสิ่งของต่างๆ ในธรรมชาติจะมีน้ำหนักสี ค่าความเข้ม สว่าง ต่างๆ กัน ช่วยให้เกิดลักษณะความลึกของภาพ เช่น ทิวเขาที่สลับซับซ้อนกัน ที่อยู่ใกล้จะมีสีเข้ม ที่อยู่ไกลจะมีสีอ่อนลักษณะของภาพส่วนใหญ่ที่มีสีสว่างสดใส เรียกว่าภาพ High Key ให้ความรู้สึกอ่อนหวาน นุ่มนวล ส่วนลักษณะของภาพส่วนใหญ่ที่มีสีเข้ม มีเงามืด เรียกว่าภาพ Low Key ให้ความรู้สึกเข้มแข็ง ลึกลับ

11. ฉากหน้า ฉากหลัง (Foreground and Background)

· ฉากหน้า ส่วนใหญ่จะใช้ในการถ่ายภาพทิวทัศน์ หรือภาพอื่น ๆ ใช้ฉากหน้าเป็นตัวช่วยให้เกิดระยะ ใกล้ กลาง ไกล หรือมีมิติขึ้น ทำให้ภาพน่าสนใจอาจใช้กิ่งไม้ วัตถุ หรือสิ่งต่าง ๆ ที่อยู่ใกล้กับกล้องเพื่อช่วยเน้นให้จุดสนใจที่ต้องการเน้น มีความเด่นยิ่งขึ้น และไม่ให้ภาพมีช่องว่างเกินไป ข้อควรระวังคืออย่าให้ฉากหน้าเด่นจนแย่งความสนใจจากสิ่งที่ต้องการเน้น จะทำให้ภาพลดความงามลง

· ฉากหลัง พื้นหลังของภาพก็มีความสำคัญ หากเลือกที่น่าสนใจ กลมกลืน หรือช่วยให้สิ่งที่ต้องการ เน้นเด่นขึ้นมา ควรเลือกฉากหลังที่กลมกลืน ไม่ทำให้จุดเด่นของภาพด้อยลง หรือมารบกวนทำให้ภาพนั้นขาดความงามไป

12. เส้น (Line) เป็นส่วนประกอบที่สำคัญอย่างหนึ่งในการจัดองค์ประกอบของภาพ สามารถบอกลักษณะโครงสร้างของภาพ เป็นตัวนำไปสู่จุดเด่น หรือจุดสนใจของภาพถ่าย เชื่อมโยงองค์ประกอบต่างๆ ในภาพ ให้ความรู้สึกต่างๆ เช่น มั่นคง นิ่งสงบ เคลื่อนไหว อ่อนช้อย เป็นต้น

13. ความลึก (Perspective) เป็นการใช้เส้นให้นำสายตาไปสู่จุดสนใจ เป็นการจัดภาพที่ใช้เส้นที่เกิดจากวัตถุ หรือสิ่ง อื่น ๆ ที่มีรูปร่างลักษณะใกล้เคียงกัน เรียงตัวกันเป็นทิศทางไปยังวัตถุที่เป็นจุดสนใจ ช่วยให้วัตถุที่ต้องการเน้นมีความ เด่นชัด และน่าสนใจยิ่งขึ้น